efemera (ingilizce: ephemera), gündelik yaşama ait “ıvır zıvır” olarak nitelendirilebilecek kısa ömürlü küçük ve geçici belgeleri ifade eden bir tanımlamadır. efemera koleksiyonu yapanlara da “efemerist” veya “efemera koleksiyoneri” denir.
kelime eski yunanca kökenlidir ve “bir günden fazla dayanmayan” anlamına gelen “ephemeron” un çoğul şeklidir. (epi=bir, hemera=gün anlamına gelir). geçmişte su sineği (mayıs böceği) gibi kısa ömürlü böcek ve bitkileri tanımlamakta kullanılmıştır. günümüzde ise biriktirilmek amacı ile üretilmemiş kısa ömürlü ve başlangıçta fazla değer taşımayan, ancak sonradan bazı koleksiyoncular tarafından koleksiyon malzemesi haline getirilmiş “ıvır zıvır” ürünlerin genel adıdır. bu ürünler genellikle basılı materyalleri kapsar.
bu efemera ürünlerinin arasında okul diplomaları, karneler, otobüs sinema biletleri, piyango biletleri, spor toto kuponları, gazete nüshaları, tanıtım broşürleri, mektuplar, kartvizitler, lokanta menüleri, tapu senetleri, noter senetleri, banka dekontları, çikolata ve sakızlardan çıkan kartlar, sigara kâğıtları, posterler, pasaportlar, fotoğraflar, kartpostallar, düğün davetiyeleri gibi gündelik hayatın ayrıntılarını belgeleyen materyaller sayılabilir.
bugün özel koleksiyoncular dışında büyük ulusal kütüphaneler ve müzeler de tarihin belli bir alanına ışık tutabilecek efemera koleksiyonları barındırmaktadırlar.
Türkiye’den ve Dünya’dan en güncel müzayede haberlerini paylaşıyorum